1984 yılında Bulgaristan’da uygulanan zorunlu asimilasyon girişimine karşı düzenlenen protesto yürüyüşü sırasına annesinin kucağında Bulgar askerleri tarafından vurularak öldürülen 18 aylık Türkan Feyzullah, ölümünün 34’üncü yılında Ergene’de bulunan Türkan Bebek Parkı’nda düzenlenen törenle anıldı. Anma törenine Ergene Kaymakamı Fatih Kızıltoprak, Ergene Belediye Başkanı Rasim Yüksel, Çorlu Belediye Başkanı Ahmet Sarıkurt, CHP Ergene Belediye Başkan Aday Adayı Nuh Nuhoğlu, Ergene AK Parti Belediye Başkan Aday Adayları Hüseyin Bulut, İbharim Gönül, Müge Yıldız Topak, Serkan Bezgin, STK temsilcileri muhtarlar ve çok sayıda vatandaş katıldı.

“TÜRKAN BEBEĞİN HATIRASI BİZİMLE BİRLİKTE YAŞAYACAK”

Ergene Belediyesi, Ergene Bulgaristan Göçmenleri Derneği, Gerlovolular Derneği, Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği ve Ali Koç Dedeliler Derneği iş birliği ile gerçekleşen anma töreni, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başladı. Programda ilk olarak açılış konuşmasını gerçekleştiren Ergene Belediyesi Başkanı Rasim Yüksel, “1984 yılında vefat eden tüm yurttaşlarımızı rahmetle anıyorum. Ergene’de göçmen vatandaşlarımız oldukça yoğun bir şekilde yaşıyor. Biz Ergene Belediyesi olarak doğumdan ölüme kadar tüm Ergene’de yaşayan vatandaşlarımızın yanındayız. Türkan Bebeğimizin aziz hatırası bizlerle yaşamaya devam edecektir. Bir daha da bu tip acıların yaşanmamasını diliyorum. Birbirimize daha çok kenetlenmeli ve birlik içinde yaşamalıyız” dedi.

“TÜRKAN BEBEĞİ GELECEK NESİLLERE AKTARMALIYIZ”

Ergene Kaymakamı Fatih Kızıltoprak ise, “Türk milleti her zaman mazlumlara kucak açmıştır. Yaşadığımız coğrafyada çeşitli emperyalist devletlerin zulümlerinden kaçan vatandaşlarımıza kapılarımızı açtık. Ne yazık ki 1984 yılında Bulgaristan’daki devletin uyguladığı şiddet politikası ile Türkan Bebek şehit oldu. Türkan Bebeği gelecek nesillere aktarmalıyız. Bir daha olmayacak değil, yine olabilir. O yüzden hepimiz bilinçli olmalıyız. Bütün dernekler burada bir arada ve Türkan Bebeğin anmasında hepimiz aynı üzüntüyü yaşıyoruz. Geçmişi iyi bilmeliyiz” dedi.

“HERYIL ANMA PROGRAMI DÜZENLENECEK”

Ergene Bulgaristan Göçmenleri Derneği, Gerlovolular Derneği, Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği ve Ali Koç Dedeliler Derneği tarafından ortak hazırlanan basın bildirisini okuyan Özkan Kurtuluş, “Şehit edilişinin 34.yılında Türkan Bebeği Anma programında bugün burada toplandık. En küçük şehidimiz olan Türkan bebeğin anısına geçen yıl Ergene Belediyesi tarafından açılışı gerçekleştirilen anıt parkın da 1.yılındayız. İnanıyoruz ki bu anma programları her yıl düzenli olarak kabri başında olduğu burada da düzenlenecektir. Türkan Bebek 1984 yılında başlayan ad değiştirme ve asimilasyon politikalarına başkaldırışın sembol ismidir. 34 yıl önce Bulgaristan’da bir trajedi yaşandı. Todor Jivkov yönetimindeki Bulgar totaliter, komünist yönetimi Türkleri zorla asimile etmeye kalkıştı. Asimilasyon önce Türklerin isimlerinin değiştirilmesiyle başladı. Ardından Türk benliğini yok etmek için baskılar başladı. Ardından Türk benliğini yok etmek için baskılar başladı. Türkler boş ellerle ordu ve polis kuvvetlerine karşı direniş gösterdiler. Bulgaristan Türklerine yıllardan beri sinsice uygulanan asimilasyon politikası insan hakları ihlaller baskılar Aralık 1984’de açığa çıktı ve doruk noktasına ulaştı. 1984 Aralık ayının son haftasında güneybatı Kırcaali sancağında köyler milis ve askerler tarafından sarıldı. İnsanları zorla evlerinden çıkarıp belediyeye götürüp isimlerini değiştirmeye başladılar. İsim değiştirme sürecini asker içişleri birlikleri polis ve istihbarat birlikleri yürütüyorlardı. Türkler parti ve hükümet binalarının önünde toplandılar. İsimlerinin değiştirilmesine razı gelmediklerini haykırdılar. Elbette ki bu sesleri dinleyen yoktu. Halkı dinleyecekleri yerde üzerlerine ateş açtılar. Bu kadarını beklemeyen halk panik içerisindeydi ama direnişe devam ettiler.”

“HEP TÜRK KALACAĞIZ”

Derneklerin ortak bildirisini okumayı sürdüren Özkan Kurtuluş konuşmasına devam etti: “Bu direnişlerden biri de Türkan bebeğimizin ve beraberindeki Ayşe Hasan ve Musa Yakup’un şehit oldu Killi Benkowski direnişiydi. 25 Aralık 1984 tarihinde Killi Benkovski köyünde 2000 kişi protesto mitingine katıldılar. İstekler hep aynıydı: biz Türk’üz ve hep Türk olarak kalacağız. Bunun üzerine adlarınız değişmeyecek sözü verildi. Çevre köylerden gelenler ve killi halkı geri döndüler. Ancak çok geçmeden anladılar ki aldatılmışlardı. 26 Aralık 1984 tarihinde killi ve çevre köylerin halkı yine toplandılar ve sayıları bu sefer 4000 kişiye ulaştı. Emniyet derhal Kırcaali ve Smolyan emniyetlerinden takviye için polis güçleri gönderdi. Etraf polis ve askerlerle sarılıydı. Halk tek bir şey istiyordu Türk adlarımızı vermeyiz, Bulgar adı istemiyoruz. Yetkililerle konuşmak istediler fakat yetkililerden cevap yerine polis ve asker birlikleri halkın üzerine ateş açtılar. Kayaloba’dan Ayşe Hasan, Kitna Yakuplar köyünden ağır yaralanarak sonra hastanede vefat eden Musa Yakup ve en küçük şehidimiz annesinin sırtında 18 aylık Türkan bebek orada şehit oldu. Yaklaşık iki yıl boyunca Bulgaristan’ın birçok bölgesine çeşitli eziyetler ve işkenceler gören Türk halkı bu uğurda yüzlerce şehit binlerce yaralı verdi ve belene gibi kamplarda insanlık dışı baskılara maruz kaldı. Tarih tekerrürden ibarettir sözünün gerçekleşmemesi adına isimlerimizin ne olduğunu, örf adet ve kültürlerimizde özümüzü muhafaza ederek gelecek nesillere aktarmakla mükellefiz. Bir kez daha şehit edilişinin 34. Yılında Türkan Bebeğimizi ve diğer tüm şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz” ifadelerine yer verdi.

DUYGU DOLU ŞİİRLER OKUNDU, KARANFİL BIRAKILDI

Türkan Bebeğin ölümün 34. yıl anma etkinliklerinde okunan şiirler duygu dolu anlar yaşanmasına neden oldu. Daha sonra Türkan Bebek Parkı’nda bulunan anıta karanfil bırakılması ile tören sona erdi.

İmdat Şahin