Diş hekimleri günlük çalışmalarında, ön dişlerde travma sonucu oluşan kırıklarla sık olarak karşılaşmaktadır.

Çocuklar okulda oyun oynarken, koşarken, bisiklete binerken düşebilir ve yüzlerine hatta dişlerine darbe alabilir. Düşmenin şiddetine göre darbenin dişte yaratmış olduğu hasar da değişir. Hafif, künt bir çarpma daha çok yumuşak dokularda (dudak, dişetleri gibi) zedelenmelere yol açarken yüksek hızdaki çarpmalar dişlerde sallantılara, diş kuronunda (dişin ağızda görülen kısmında) ya da kökünde kırıklara, hatta bazen dişin tamamen yerinden çıkmasına neden olabilmektedir. 

Böyle durumlarda, yani ağız ve diş bölgesinde kanama, şişlik, zedelenme ve kırık mevcudiyetinde hemen diş hekimine başvurulmalıdır. Dişlerde kırık varsa veya dişlerden bazıları tamamen yerinden çıkmışsa diş veya kırık parça kaza bölgesinde aranmalı ve bulunduğu takdirde hemen süt, serum fizyolojik veya tükürük gibi sıvı bir ortamda saklanarak diş hekimine başvurulmalıdır.

Hastanın dişhekimine gitmesi gereken süre iki saati geçmemelidir. Diş asla mendil gibi kuru bir ortamda saklanmamalıdır. Travma sonrası muayenede diş hekimi gerekli görürse radyografi (diş röntgeni) çektirebilir. Dişte özellikle kök kırığı gibi gözle görülemeyecek zararların tespiti için radyografi büyük önem taşımaktadır. Röntgenden sonra, kırık tamiri gerekli ise de kanal tedavisi yapılmalıdır.

Çevre dokular sağlıklı ise sallanan dişler birbiri ile birleştirilerek şinelenmeli ve iyileşmesi için dişin tekrar yerine oturmasına olanak sağlanmalıdır. En önemlisi yerinden çıkan dişler uygun ortamda hekime zamanında getirilmiş ise diş boşluğu ve diş çok özen ile temizlenmeli, yerine yerleştirilerek diğer dişler ile sabitlenmeli ve dişin tekrar yerine kaynamasına olanak sağlanmalıdır. Bu tür durumlarda bazen kanal tedavisi gerekebilir fakat çoğu zaman uygulamalar ideal yapıldığı ve bu işlemden sonra 1–2 ay süre ile çocuk bu dişine aşırı basınç getirmemeye dikkat ettiği takdirde dişler eski sağlığına kavuşmaktadır.

Ağız Koruyucular

Ağız koruyucu apareyler özellikle basketbol, voleybol gibi top ile oynanan sporları yapan çocuklarda düşme veya top çarpması sonucu özellikle ön dişlerde meydana gelebilecek kırılmaları engellemek amacıyla kullanılmaktadır. Aslında bu apareyler 1920’li yıllardan beri sporcular arasında dişleri korumak amacıyla spor esnasında takılmaktadır. Bunlar ortalama 3 mm kalınlığında plastikten yapılır ve özellikle ön dişleri örter, böylece herhangi bir darbe geldiğinde kuvvetlerin dişlere iletilmesini engelleyerek dişlerin aynı zamanda da çene kemiklerinin kırılmasını önler. Çocukların sevmesi için çeşitli renklerde veya şeffaf yapılabilir.

 Sevgiyle Sağlıklı Dişler, Bembeyaz Gülüşler...

Dişhekimi   Kemal  Kavut

Sevgi Ağız Ve Diş Sağlığı Polikliniği