Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD ) Tekirdağ Şube Başkanı Ahmet Candan 2019 yılı Nisan ayı SAMEKS verileri ile ilgili değerlendirmede bulundu.

MÜSİAD
Tekirdağ Şube Başkanı Ahmet Candan, “Yılın ilk çeyreğine ilişkin ortalaması
45,2 ile 50 referans değerinin altında kalan mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, yılın ikinci çeyreğine 44,4 puanla giriş
yaparak bu döneme ilişkin olumsuz bir tablo sunmuştur. Nisan 2019 döneminde (29
Nisan 2019 itibariyle) Türk Lirası’nın Amerikan Doları karşısında yaklaşık
yüzde 8 oranında değer kaybetmesi, bu dönemde firmaların girdi alımları, yeni
siparişler ve üretim süreçlerinde etkili olmuş; böylece ekonomik aktivitedeki
durgunluk devam etmiştir. TCMB verilerine göre Nisan ayında imalat sanayi
kapasite kullanımın ve reel kesim güven endeksinin artış kaydetmesi, bu döneme
ilişkin reel sektöre yönelik olumlu gelişmeler olarak dikkat çekerken;
SAMEKS’in önümüzdeki dönemdeki seyrinde, döviz kurundaki dalgalanmalara bağlı
olarak üretici maliyetlerinde gözlenen değişimlerin etkili olmaya devam etmesi
beklenmektedir” dedi.
Candan
açıklamasının devamında ise; “2019 yılı Nisan ayında mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,5 puan
azalarak 44,4 değerine gerilemiştir. 2019 yılı Nisan ayında mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,5 puan
azalarak 44,4 değerine gerilemiştir. Endekste gözlenen bu azalışta hizmet
endeksinin önceki aya göre 4,2 puan azalarak 44,5 puana gerilemesi etkili
olurken, sanayi endeksi de 0,1 puan azalarak 46,8 seviyesine gerileyerek
bileşik endekste gözlenen düşüşe sınırlı bir etkide bulunmuştur. Hizmet
sektöründe gerçekleşen gerilemede girdi alımlarında gözlenen yavaşlama etkili
olurken, sanayi sektöründeki düşüşte ise yeni siparişlerin önceki aya göre
azalması dikkat çekmektedir. Böylece 2018 yılı Eylül ayında başlayan durgunluk
Nisan ayında da devam etmiş ve mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS
Bileşik Endeksi, reel sektöre yönelik olumsuz bir görünüm arz etmiştir.
Sanayi
Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim
ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Sektörü Endeksi, 2019 yılı
Nisan ayında, bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak 46,8 seviyesine
gerilemiştir. Sanayi sektörüne ilişkin yeni siparişler, önceki aya göre 1,4
puan azalış kaydetmiş ve endeksteki düşüşün temel belirleyicisi olmuştur. Yeni
siparişlerde gözlenen düşüşe karşın girdi alımlarında 2,5 puan artış kaydedilmiştir.
Girdi alımlarının 50 referans değerinin üzerindeki seyrini sürdürmesi, sanayi
sektöründe faaliyet gösteren firmaların sektöre yönelik güvenlerinin sürdüğüne
işaret etmektedir. Yeni siparişlerde gözlenen düşüşe rağmen girdi alımlarındaki
artışın sürmesiyle; sektöre yönelik üretim 2,1 puan artarak 46,5 seviyesine
yükselmiştir. Bu gelişmeler neticesinde nihai mal stoku alt endeksinde de 3,9
puanlık artış kaydedilmiştir. Bu dönemde sanayi sektörüne yönelik istihdam ise
6,9 puan birden gerileyerek 43,0 seviyesine düşmüştür. Son 12 ay boyunca 50
referans değerinin altında yer alan istihdam alt endeksi, sanayi sektöründe
istihdam kaybının sürdüğüne işaret etmektedir. Böylece mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksinde bir önceki ay gözlenen
toparlanma eğilimi Nisan 2019 döneminde son bulmuş ve 50 referans değerinin
altındaki endeks, sektördeki durağan seyrin devam ettiğine işaret etmiştir.
Hizmet
Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim
ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, 2019 yılı
Nisan ayında, bir önceki aya göre 4,2 puan azalarak 44,5 seviyesine
gerilemiştir. Hizmet sektörüne yönelik girdi alımları önceki aya göre 4,2 puan
birden azalarak 55,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Gözlenen bu gerilemeye karşın
girdi alımları, 50 referans değerinin üzerinde seyretmiş ve olumlu görünümünü
sürdürmüştür. Girdi alımlarında gerçekleşen hız kaybına bağlı olarak, sektöre
ilişkin iş hacmi önceki aya göre 5,8 puan düşüş kaydederek 35,7 puana
gerilemiştir. Böylece hizmet sektörüne ilişkin iş hacmi yılın en düşük
seviyesinde gerçekleşmiştir. Satın alımlardaki ivme kaybına bağlı olarak iş
hacminin hızlı bir şekilde gerilemesi, bu dönemde firmaların mevcut stoklarını
tüketme yoluna gitmelerine neden olmuş ve nihai mal stoku alt endeksi 2,5 puan
azalarak 43,4 seviyesine gerilemiştir.
Bu
gelişmelere bağlı olarak, hizmet sektörüne ilişkin istihdam alt endeksi de
düşüşünü sürdürmüş ve önceki aya göre 2,4 puan azalarak 44,8 seviyesinde
gerilemiştir. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet
Sektörü Endeksi, Şubat ve Mart aylarındaki belirgin toparlanmasının ardından,
Nisan ayı itibariyle yeniden ivme kaybetmiş ve sektörün geneline yönelik
olumsuz bir görünüm arz etmiştir” dedi.