Tıp teknolojisinin gelişmesiyle birlikte birçok engellilik türü daha doğum öncesinde veya gebelik sırasında engellenebiliyor. Testler ve tahlillerle engellilik riski önceden tespit edilerek ilaç, hormon ve diğer tedavi yöntemleriyle bebeklerde engelliliğin önüne geçilebiliyor.

Gebelikte
Doktor Kontrolü Şart
Aktif Yaşam Özel
Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Kurucu Müdürü Zeyd Kaya, doğum öncesi ve doğum
sonrasında alınabilecek bazı önlemlerle ve yapılabilecek bazı testlerle birçok
engellilik önlenebilir ve engel oluşma riskinin azaltılabildiğini açıkladı.
Kaya, “Hamilelik döneminde sigara, alkol ve uyuşturucu kullanılmazsa ve doktor
önerisi olmadan ilaç kullanımı önlenebilirse, bebeğin engelli doğma olasılığı
azalır. İyot eksikliği saptanıp takviye yapılırsa, ağır anemi ve daha birçok
hastalık uygun yöntemlerle tedavi edilirse birçok engelliliğin önüne
geçilebilir” dedi. Kaya, doğumların steril koşullarda ve uzman kişilerce
yapılmasının da zihinsel engelliliği azaltan bir faktör olduğunu söyledi.
Engellilik
Pek Çok Faktörden Kaynaklanıyor
Türkiye’de sık
rastlanan akraba evliliğinden kaçınmanın da zihinsel engelli çocuğa sahip olma
riskini azalttığını kaydeden Zeyd Kaya, “anne karnında ve doğumdan hemen sonra
yapılan tarama testleriyle bazı genetik ve metabolik bozuklukları teşhis
edilerek, gerekli müdahalelerle engellilik önlenebilmektedir” dedi.
Engelliliğin pek çok faktöre bağlı olarak gerçekleşebildiğini vurgulayan kaya,
“ailedeki genetik ve kromozom hastalıkları, akraba evliliği, annenin sürekli
hastalıkları, hamilelikte geçirilen enfeksiyon hastalıkları, bu süreçte görülen
hastalıklar, annenin yaşı, beslenme bozukluğu, plansız ve stresli hamilelik,
anne ve babanın olumsuz alışkanlıkları, kan uyuşmazlığı gibi nedenlerle engellilik
oluşabilir” şeklinde konuştu.
Engellenemeyen
Engellilik İçin Eğitim Şart
Down sendromu gibi hücrelerdeki
kromozomal bozukluklardan kaynaklanan engelliliğin önlenemediğini belirten Aktif
Yaşam Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Kurucu Müdürü Zeyd Kaya, bu
bozukluğun hamileliğin 11-14. haftalarında yapılan testler sonucu saptandığını
fakat Down Sendromluların iyi bir özel eğitim ve aile ilgisiyle çok fazla
sıkıntı yaşamadan ve kendilerine yetebilecek şekilde yaşamlarını
sürdürebildiklerini söyledi. Kaya, “Down sendromlu hastaların doğumdan itibaren
eğitilmesi gerekiyor. Eğitimle el yetenekleri, özbakım yetenekleri ve
konuşmaları öğretilebiliyor. Fakat eğitim yaşı geçilirse bunların öğretilmesi
mümkün olmuyor. Eğitim aldıklarında ise normal bireyler kadar olmasa da
engellerini fazla hissetmeden yaşamlarını sürdürebiliyorlar” dedi.
Seyfi Genç