Çorlu’da Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan tarihi Süleymaniye Camii’nin kitabesindeki sır ortaya çıktı. Camii’nin yapılış kitabesinde yer alan divan şiirinin son mısraında ebced hesabıyla caminin yapılış tarihi gizli. Yapım kitabesinin üstünde ise aynı şekilde tamirat yılı gizlenmiş.
Kanuni
Sultan Süleyman Yaptırdı
Çorlu’nun en eski camilerinden biri olan
Süleymaniye Camii özellikle Cuma namazlarında Çorlu halkının önemli merkezlerinden
biri olmaya devam ediyor. Kanuni Sultan Süleyman tarafından miladi 1521 yılında
yaptırılan Cami, Çorlu’yu ziyarete gelen turistlerin de uğrak noktalarından
biri. Kesme taştan ve kare planlı olarak yaptırıldığı bilinen camiye bu nedenle
Süleymaniye Camii adı verilmiş. Caminin en ilgi çeken yerlerinden biri ise
içinde gizemler barındıran Sülüs yazıyla hazırlanan Osmanlıca yapım ve onarım
kitabeleri.
Kitabelerin
Sırrı
Süleymaniye Camii’nin kapısı üzerinde yer alan
Osmanlıca Sülüs yazıyla kaleme alınan kitabe, camiye namaz kılmak için
gelenlerin yanı sıra ziyaretçilerin de ilgisini çekiyor. Kitabede Osmanlıca
olarak “Bu hayratın sahibi Kanuni Sultan Süleyman bu camii şerifi bina etti”
denildikten sonra camiinin yapılış tarihi ile ilgili bilgi veriliyor. Fakat
camiinin yapılış tarihi açıkça belirtilmiyor. Kitabede gizli olarak belirtilen
tarih ise Hicri 928 tarihini veriyor ve buda miladi 1521 yılına denk geliyor.
Divan edebiyatında bir tür olan tarih düşürme ile gizlenen tarihi bulmak için
Osmanlıca Ebced hesabını bilmek gerekiyor. Bu hesaba göre kitabenin son
mısrasındaki “Kad buniye na-beden li hubbi Huda” (Huda sevgisine bir mabed inşa
edilmiş) harflerin ebced hesabındaki sayısal değerlerinin toplamı 928 sayısını
veriyor. Böylelikle caminin yapılış yılı gizli olarak aktarılmış oluyor.
Tamirat
Kitabesindeki Ayrıntı
Caminin kitabesinin üstünde yer alan tamirat
kitabesinde ise Esiri adlı bir şair tarafından yazılan tarih düşürme beyitinin
ikinci mısrasında tamirat tarihi gizli. “Dua edip Esiri dedi tarih / Şükür
Vehabe cami oldu mamur” şeklindeki kitabenin ikinci mısrasındaki harflerin
rakamsal değerinin ebced hesabındaki karşılığı 1006 sayısını veriyor. Hicri
1006 yılı ise miladi 1598 yılına denk geliyor. Bu da caminin yapıldıktan 77 yıl
sonra tamir gördüğünü ortaya çıkarıyor.
////
İşte O Kitabe:
“Şah Süleyman sahibü’l hayrat
Kıldı bu camii şerif-i bina
fikr kerdem ki güyemeş tarih
Koned an vakt-i sada pey
Hatıf-ı gayb-i güft tariheş
Kad buniye na-beden li hubbi Huda”
////
Aslında
Külliye Olarak Yapılmış
Eski kaynaklarda yazan bilgilere göre Çorlu
Süleymaniye Camii’nin aslında bir külliye olarak yapılmış. Caminin yanında
bulunan imarethane, medrese ve hamam günümüze ulaşamamıştır. Üstü sekiz köşeli
tambur üzerine oturan kubbeyle örtülü olan Süleymaniye Camii’nin üç bölüme
ayrılan son cemaat yerindeki sütunlar ise Osmanlı Klasik devrinde görülen
stalaktik üsluptadır.
Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırıldığı
için Selatin Camii olarak anılan Süleymaniye’nin mermer mihrabı, minberi ve
mahfili uzmanlara göre yüksek bir sanat zevkiyle yapıldığı için işçiliği de
İstanbul’dan gelen ustalar tarafından yapıldığı düşünülmektedir. Caminin
mihrabı, mukarnas ve sarkıtlarla süslenmiş, minberi ise yüksek kalitede mermer
levhalarla kaplıdır.
SEYFİ GENÇ
