TÜBİTAK 1003 projesi kapsamında Trakya Bölgesi’nde Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ), Edirne Trakya Üniversitesi ve Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünün ortaklığında, ayçiçeği yağında yüksek oleik asit içeriğine sahip 'canavar otu' olarak bilinen asalak bir bitki olan Orobanş’a dayanıklı ayçiçeği çeşit oluşturma projesi çalışmaları devam ediyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan, NKÜ Bitkisel Biyoteknoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doc. Dr. Banu Bilgen, "Biz bu laboratuvarda ayçiçeği üzerine TÜBİTAK 1003 projesi yürütmekteyiz. Projemiz yüksek oleik asit içeriğine sahip, Orobanş’a dayanıklı ayçiçeği çeşit geliştirilmesi üzerine. Bu 1003 projesi kapsamında üç kurum ortaklaşa çalışmaktayız. Projemizin koordinatörü Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Prof. DR. Yalçın Kaya, diğer ortağımız Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünden Dr. Göksel Evci, Namık Kemal Üniversitesi kısımda benim yürütücülüğümde devam etmekte" dedi.

"Projemiz şu anda ikinci yılını dolduruldu"
Projenin üç yıllık olduğunu ve ikinci yılını doldurduğunu belirten Bilgen, "Ayçiçeği ülkemiz için ve Trakya için önemli bir bitki. Biz de bu bitki üzerinde bir proje TUBİTAK’a sunduk. Projemiz şu anda ikinci yılını dolduruldu. Üç yıllık bir projeydi, projede hem klasik ıslah çalışmaları hem de moleküler ıslak çalışmaları birlikte yürütülmekte. Moleküle kısmı, bizim üniversitemiz tarafından yapılmakta. Biz moleküler kısmında, yüksek oleik asit sahip bireyleri molekül markör yöntemini kullanarak seçiyoruz. Aynı zaman da yüksek oleik asit sahip bireylerde, Orobanş’a dirençli olan markör yöntemiyle seçime tabir tutuyoruz marköra dayanıklı seleksiyon kısmını yapıyoruz. Klasik ıslah çalışmaları ise diğer ortaklarımız tarafından yapılmakta" ifadelerini kullandı.

"Ayçiçeğinde de yüksek oleik asit ayçiçeği geliştirmek önemlidir"
Ayçiçeğinde kızarma yağının tercih edildiğini vurgulayan Bilgen, "Yüksek oleik asit ayçiçeği için şu açıdan önemli, kızartma yağı için tercih edilen ve günümüzde salık açısından yağ içeriği açısından tercih edilen bir yağ olduğu için ayçiçeğinde de yüksek oleik asit ayçiçeği geliştirmek önemlidir. Ayrıca Orobanş’ta bir diğer adıyla ‘canavar otu’ da ayçiçeği bitkisi için tehdit unsuru olduğu için, Orobanş’a dayanıklı olması geliştirilen çeşitler bizim için önemli. Hem Orebanş hem de yüksek oleik asit çeşit geliştirdiğimiz de ve sonuçlandırıldığında ülkemiz ve bölgemiz için ayçiçeği adına önemli bir proje ve ekip olarak çeşit geliştirmiş olacağız" açıklamasını yaptı.

"Ortaklaşa çalışmalar devam ediyor"
Çalışmaların hız kesmeden devam ettiğini aktaran Bilgen, "2018’in Nisan ayından doluyor. Bu döneme kadar zaten yüksek oleik asit bireyleri biz belirledik bunların tarla denemeleri Edirne’de Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yapılıyor. Yağ asitleri içerikleri de Trakya üniversitesi tarafından belirleniyor. Ortaklaşa çalışmalar devam ediyor. Üç yıl tamamlandıktan sonra birkaç nesil daha devam etmesi gerekiyor" ifadelerine yer verdi.